عنوان مقاله (فارسی): نظریه نمایندگی: بازبینی و ارزیابی
عنوان مقاله (انگلیسی): Agency Theory: An Assessment and Review
Eisenhardt, Kathleen M. “Agency theory: An assessment and review.” Academy of management review 14, no. 1 (1989): 57-74.
تلخیص: وحید بیگی
خلاصه مقاله:
نظریه نمایندگی توسط اندیشمندان رشتههای حسابداری، اقتصاد، مالی، بازاریابی، علوم سیاسی، جامعهشناسی و علوم سیاسی بهکار گرفتهشدهاست. طی دهه 1960 و 1970 میلادی، اقتصاددانان به مبحث تقسیم ریسک میان افراد و گروههای مختلف میپرداختند. مسئله تقسیم ریسک زمانی ایجاد میشود که طرفهای شراکت نگرشی متفاوت نسبت به ریسک دارند. در نظریه نمایندگی، با گسترش دامنه شمول این مسئله، به مسئله نمایندگی پرداخته میشود که به سبب تقسیمکار میان طرفهای شراکت و تفاوتهای موجود در اهداف آنها شکل میگیرد. در نظریه نمایندگی، روابط نمایندگی که در آنیک طرف (اصیل) کارهای خود را بر عهده طرف دیگر (وکیل) محول میکنند، بهصورت نوعی قرارداد تشریح میشود.
نظریه نمایندگی درصدد حل دو مسئله اساسی در روابط نمایندگی است:
- نخستین مسئله در روابط نمایندگی زمانی شکل میگیرد که اهداف و خواستههای اصیل و وکیل متعارض است و بررسی صحتوسقم فعالیتهای وکیل برای اصیل دشوار یا پرهزینه است.
- دومین مسئله، به تقسیم ریسک ارتباط دارد و زمانی بروز پیدا میکند که اصیل و وکیل به دلیل ترجیحات متفاوت در مواجهه با ریسکها، اقدامات متفاوتی را ترجیح میدهند.
واحد تحلیل در نظریه نمایندگی، قراردادی است که رابطه اصیل و وکیل را هدایت میکند و این نظریه ضمن پذیرش پیشفرضهایی در رابطه با افراد (عقلانیت محدود، منفعتطلبی و ریسک گریزی) و اطلاعات (بهمثابه کالایی قابلخرید) درصدد تنظیم اثربخش این قرارداد است. در جدول زیر مهمترین ویژگیهای نظریه نمایندگی بیانشده است.
|
مروری بر نظریه نمایندگی |
|
|
ایده محوری |
مسئله نمایندگی حاصل از روابط اصیل ـ وکیل را میتوان از طریق تنظیم قرارهای اثربخش حل کرد |
|
واحد تحلیل |
قرارداد میان اصیل و وکیل |
|
مفروضات انسانی |
|
|
مفروضات سازمانی |
|
|
مفروضات اطلاعاتی |
اطلاعات بهمثابه کالایی قابلخرید |
|
مسائل انعقاد قرارداد |
|
|
حیطه مسئله |
کلیه روابطی که در آن اصیل و وکیل اهداف و ترجیحات ریسکی متفاوتی دارند |
